چارچوب‌بندی بیوتکنولوژی در محتوای نمایشی سیمای ج.ا.ا.

رسانه‌ها به عنوان شکل‌دهندگان به افکار عمومی، نقشی تعیین‌کننده در حمایت از رشد و توسعه علم و فناوری دارند. آنها این کار را از طریق طراحی چارچوب‌های رسانه‌ای برای طرح موضوعات مختلف علمی انجام می‌دهند. این مقاله به دنبال شناسایی چارچوب‌هایی است که سریال‌های تلویزیونی جمهوری اسلامی ایران به کمک آنها بیوتکنولوژی را به تصویر کشیده‌اند. در این پژوهش تصویری که از بیوتکنولوژی در سریال‌های تلویزیونی ارائه شده با استفاده از تحلیل کیفی چارچوب بررسی می‌شود. برای دست‌یابی به این مقصود، سریال­های تلویزیونی شبکه­ های پنج‌گانه سراسری سیمای جمهوری اسلامی ایران از سال 1388 تاکنون مورد بررسی قرار گرفتند و از آن میان دو سریال بال­ های خیس (1392) و فاکتور هشت (1387) محصول شبکه یک، که موضوع محوری آنها بیوتکنولوژی بود، برای تحلیل نهایی انتخاب شد. سپس برای دست‌یابی به چارچوب‌ها، تلفیقی از دو روش تحلیل مضمونی و نشانه‌شناسی استفاده شد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که بیوتکنولوژی در قالب شش چارچوب اصلی در سریال­ های تلویزیونی به تصویرکشیده شده­ اند. این شش چارچوب عبارتند از توطئه، ایدئولوژی و ارزش­ های معنوی، پیشرفت علمی، اخلاق، اقتصاد و استقلال.